President Obama heeft de noodtoestand uitgeroepen in de staat Florida vanwege de komst van orkaan Matthew in de nacht van donderdag op vrijdag. Pretparken als Disney World, Universal Orlando en Seaworld blijven dicht en uit voorzorg hebben luchtvaartmaatschappijen al 2500 vluchten geschrapt.
Het dodental op Haïti waar Matthew eerder overheen raasde is inmiddels opgelopen tot 339. In een afgelegen kuststad die nu pas bereikt kon worden zijn tientallen doden aangetroffen.
Veel meteorologen zitten achter hun computers om voorspellingen en waarschuwingen over orkanen af te geven. Maar anderen vliegen dwars door die angstaanjagende stormen heen.
Hun doel is te ontdekken waar de orkanen heen gaan en mensen op de grond te helpen veilig te blijven.
Dat is precies waarom een kleine vloot van jets en propellervliegtuigen door de stormen heenvliegen.
Alleen iemand binnenin de storm kan cruciale meteorologische gegevens leveren. Voor satellieten is het moeilijk om betrouwbare data te krijgen over een orkaan als Matthew of om te weten wat zijn daadwerkelijke kracht en gedrag is.
Sergeant-majoor Brian Lamar van de US Air Force Reserve die zulke missies vliegt vertelde Business Insider in een eerder gepubliceerd verhaal dat deze missies uit diensten van acht tot twaalf uur bestaan en pas eindigen als een storm "uitraast in de oceaan en niet langer een bedreiging vormt voor het vasteland, of als hij uitdooft boven land".
Jim Van Fleet, een meteoroloog bij CBS Tampa (WTSP 10) is vandaag op een orkaanjager-vlucht en tweet over zijn ervaring:
Flying with @NOAA_HurrHunter in to #Hurricane #Matthew #Eye from the cockpit jump seat #NOAA43 #Bahamas #flwx @CBSNews @spann @JimCantore pic.twitter.com/xBHXqERqqj
— Jim Van Fleet (@JamesVanFleet) 6. Oktober 2016
En hier is een blik op het bedieningspaneel van het toestel:
Coming up on #Hurricane #Matthew. 3 female Hurricane Hunters on this flight! #GirlPower people! @NOAA_HurrHunter #flwx @CBSNews @spann pic.twitter.com/rvpFxmSeh9
— James Van Fleet (@JamesVanFleet) October 6, 2016
Maar wat doen orkaanjagers precies als ze door één van de engste natuurfenomenen heenvliegen?
Shirley Murillo is een meteoroloog van NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) die ook met dit soort missies mee is gevlogen, die de windsnelheid, temperatuur, vochtigheid, luchtdruk, neerslag en andere variabelen meten die voor satellieten in de ruimte lastig zijn om exact vast te stellen.
Sommige vliegtuigen werpen zogeheten 'valwindsondes' af om deze gegevens te kunnen verkrijgen:
Lamar zegt dat dit soort vluchten in de vorm van een 8 worden uitgevoerd waarbij de toestellen steeds in en uit de 'oogmuur' vliegend - de krachtige wolken rond het oog van de orkaan - om de sondes af te werpen.
Dat helpt onderzoekers om achter de onderliggende structuur en beweging van de orkaan te komen:
Al die informatie is uiterst belangrijk om nauwkeurige waarschuwingen af te kunnen geven voor de miljoenen mensen die in gebieden wonen waar risico bestaat getroffen te worden.
Hier is het soort afbeelding dat orkaanjagers letterlijk kunnen helpen tekenen:
First pass through Hurricane #Matthew’s eye by hurricane hunter plane in hours shows central pressure has dropped a bit = growing stronger. pic.twitter.com/YgDeAXZ35L
— Eric Holthaus (@EricHolthaus) October 6, 2016
Murillo vertelde Business Insider eerder per e-mail hoe het is om op orkanen te jagen:
"De meeste van mijn collega's en ikzelf vliegen in een WP-3 Orion-toestel. NOAA heeft er twee. Het is ons werkpaard! De P3 vliegt de orkaan in op bijna 3.000 meter boven zeeniveau. Onze vluchten duren zo'n acht uur terwijl we gegevens verzamelen in alle delen van de storm."
"Alle stormen zijn verschillend en voelen alle vluchten ook anders. Sommige vluchten zijn wat onstuimig. Dan voelt het alsof je met een gewone commerciële vlucht door turbulentie heenvliegt. Sommige vluchten worden extra onstuimig, vooral als we dicht bij het centrum van de orkaan komen (het oog)."
"Om in het oog te komen moeten we eerst door de 'oogmuur' heen. In die muur zijn de sterkste winden en opwaartse luchtstromen en dus wordt het toestel omhooggeduwd als we er doorheen vliegen."
"Veel mensen denken dat het gevaarlijk is, maar veiligheid is de sleutel bij alles wat we doen. De piloten zijn goed getraind en weten hoe ze moeten vliegen in extreme weersomstandigheden zoals orkanen."
"NOAA vliegt elk orkaanseizoen. NOAA's Hurricane Research Division gebruikt de kennis die wordt opgedaan met het vliegtuig. We vliegen in verschillende soorten patronen, afhankelijk van welke soort gegevens we verzamelen. We lanceren ook instrumenten in de storm die kunnen meten hoe de storm zich ontwikkelt."
"We hebben een Doppler-radar op de staart van het vliegtuig gemonteerd die ons informatie geeft over de structuur van de storm. Alle gegevens die we verzamelen wordt live verzonden naar het National Hurricane Center voor de weersvoorspellers en gaan ook naar onze computermodellen die ze gebruiken om te helpen onze voorspellingen te verbeteren."